Εάν οι ώρες της ημέρας, τις κάθε ημέρας, μοιράζονται δυσανάλογα στη ζωή σας, έχετε ένα λόγο να συνεχίσετε την ανάγνωση.
Πόσες φορές έχετε νοιώσει ότι το ημερήσιο πρόγραμμά σας είναι φορτωμένο, ότι η προσωπική σας ζωή συρρικνώνεται και πως ο ελεύθερος χρόνος σας μοιάζει όνειρο, αφού τότε είναι η ώρα του ύπνου. Πόσες φορές αναρωτηθήκατε για την ορθότητα του μοντέλου ζωής, όπου οι πέντε ημέρες σας επιβάλλουν σαράντα πέντε ώρες εργασίας και απομένουν σαράντα οκτώ ώρες ελεύθερης δραστηριότητας το Σαββατοκύριακο.
Γνωρίζοντας ότι «αγγίζω» ένα θέμα που «πονάει» αρκετό κόσμο, συνεχίζω τον προβληματισμό μου, θέτοντας μια πιο ξεκάθαρη βάση.
ΑΞΙΩΜΑ: οι εργαζόμενοι εργάζονται οκτώ ώρες την ημέρα και αμείβονται έτσι ώστε να ζουν αξιοπρεπώς. (τα σχόλια σε αυτό το αξίωμα θα τα κάνω άλλη στιγμή, γνωρίζοντας ότι πολλοί συνάνθρωποι εργάζονται επτά ημέρες την εβδομάδα για πεντακόσια ευρώ το μήνα.)
Βάση αυτού του (ιδανικού) αξιώματος, ερχόμαστε μπροστά σε ένα άνθρωπο- ρομπότ. Μια παραγωγική μηχανή, αφού ο χρόνος του διατίθεται μονόπλευρα σε βάρος της ανάπαυσης, της ψυχαγωγίας και της πνευματικής του καλλιέργειας. Η εμπειρία των δύο εβδομάδων χωρίς εργασία είναι η αναγνώριση του κόπου του εργαζομένου, που έχει συμπληρώσει ένα ολόκληρο χρόνο στη δουλειά. Προσθέτει ημέρες στην άδειά του αργότερα ανάλογα με τα χρόνια που δουλεύει και σιγά σιγά η λέξη εργασία γίνεται δουλειά. Είναι και δουλεία βέβαια γιατί με αυτοματοποιημένες, υπεραπλουστευμένες και νομότυπες διατυπώσεις, έφτασε ο εργαζόμενος να ζει σαν δούλος. Δεν είναι σχήμα λόγου ή υπερβολική η φράση, αφού ένας ενήλικας που καταφέρνει ίσα-ίσα να λύσει τις βασικές του ανάγκες δε μπορεί να ξοδέψει χρήματα για την ψυχαγωγία του, δεν έχει τίποτα να κληροδοτήσει στους απογόνους του, πληρώνει για τα κρατικά έξοδα και σε χρήμα και σε χρόνο και η εξασφάλιση της νόμιμης ύπαρξής του μέσα στο κοινωνικό σύνολο βαρύνει (σε χρήμα, χρόνο, κόπο) μόνο αυτόν.
Η ισονομία, οι ίσες ευκαιρίες, η ιατρική περίθαλψη, η εκπαίδευση, ο επαγγελματικός προσανατολισμός, είναι λέξεις απογυμνωμένες από την ουσία τους. Κανένας δημόσιος ή ιδιωτικός φορέας δεν θέτει στόχους που να δίνουν ουσία στις λέξεις αυτές. Αντίθετα έχουμε συναντήσει πολλές φορές το φαινόμενο της στήριξης μιας «ολιγαρχικής» ισχυρής οικονομικά τάξης, ενώ το μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας, συνεχίζει τακτικά και ανελλιπώς να πληρώνει τους λογαριασμούς του, που «φουσκώνουν» καθημερινά. Η λέξη «εξασφάλιση» είναι πλέον το καρότο που κυνηγά να φτάσει ο εργαζόμενος σα το γάιδαρο, δίχως να ξέρει ότι θα το κυνηγάει όσο οι αναβάτες του θέλουν να κινηθούν.
Τα ερωτήματα λοιπόν είναι: έχει κίνητρο ένας νέος άνθρωπος για να ενταχθεί στο πολιτικοοικονομικό μας σύστημα; Έχει προοπτική, έτσι ώστε ακόμα κι αν καταφέρει να το πετύχει, να δικαιωθεί για την επιλογή του; Μήπως θα ήταν πιο τίμιο να ξεκαθαρίσουμε τις αμφιβολίες της επίτευξης των στόχων, λέγοντας του να τρέξει να σωθεί από αυτό το απολυταρχικό, ανελεύθερο σύστημα που καραδοκεί να τον ρουφήξει λαίμαργα ως το μεδούλι; Μήπως μάταια προσδοκούμε μια τυχαία λύση στα προβλήματα που θα έπρεπε να λύνει το σύστημα που συντηρούμε; Μήπως η απελπισία έχει πάρει δεσπόζουσα θέση στις ψυχές των ανθρώπων και τους αποτρέπει από το να έχουν όραμα για άλλη κοινωνική πραγματικότητά;
Αυτό που μένει στον εργαζόμενο να κληροδοτήσει, στην επόμενη γενιά, είναι το ιδιωτικό και δημόσιο χρέος. Όχι το ηρωικό χρέος απέναντι στην κοινωνία, αλλά το οικονομικό χρέος που μεγαλώνει. Οπότε διαμορφώνετε μια παράδοση. Πως θα τα καταφέρνει κανείς στο βάρος των άλλων. Των οποιοδήποτε άλλων. Είτε ομοεθνείς, είτε ομόθρησκοι, είτε ομοϊδεάτες. Από την αποτίναξη όλων των παραγόντων της κοινωνικής συνοχής δε ξέρω τι θα προκύψει και εύχομαι να μη το μάθω. Αυτή είναι όμως η κοινωνική, πολιτική και πολιτιστική κληρονομιά. Αυτό είναι το τέλος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου